(TIP): AAN GOEDGELOVIGHEID KOMT EEN EIND
Waarom geloven kinderen in de Kerstman? Omdat ze goedgelovig zijn. Waarom geloven beleggers in de mooie praatjes van Centrale Bankiers? Omdat ze van hogerhand hebben meegekregen, dat zij de toekomst kunnen bepalen. Onterecht, want Centrale Bankiers hebben in het verleden vaak het tegenovergestelde gedaan van wat ze ons eerst vertelden. Ze moesten wel, omdat de schijnbaar harde realiteit hen dicteerde, wat er gedaan moest worden. Van 2006 tot 2008, werd de rente vol trots (‘soliede Euro’) door de ECB meer dan verdubbeld (met zelfs een nieuw hoogtepunt in 2008!), waarna de ernstigste financiele crisis volgde in de recente geschiedenis. Overigens gebeurde dit in navolging van de Amerikaanse Federal Reserve, die de rente (‘Federal Funds rate’) tussen 2004 en 2007 liefst had vervijfvoudigd. De FED had daarvoor, in 1994, totaal onverwacht, de rente opeens verdubbeld, waardoor talloze grootbanken op de rand van de afgrond geraakten.
In de afgelopen vijf jaar, moest een ongeevenaard expansief monetair beleid met een nul-rente ervoor zorgen, dat het financiele systeem overeind bleef. De FED heeft al wat gas verminderd, de Bank of England maakt aanstalten, maar de ECB en de Bank of Japan zijn kennelijk nog niet zover. Toch wordt er door de Centrale Bankiers, zonder blikken of blozen, aan de goedgelovigen verkondigd, dat het nog heel lang zal duren, voordat er sprake kan zijn van een ‘normaal’ monetair beleid met een ‘normale’ rente. Intussen neemt de druk op een verandering van dat beleid echter toe. De Bank of International Settlements (BIS), de ‘Bank’ der Centrale Banken, die verantwoordelijk is voor het internationale monetaire evenwicht, heeft al meermalen aan de bel getrokken, dat het nu maar eens uit moet zijn met een klimaat, dat in toenemende mate speculatief is geworden. De stabiliteit raakt in het geding. Tegelijkertijd is de eenstemmigheid binnen de Centrale Banken zelf, definitief voorbij. Net op het moment, dat de wereldeconomie achterblijft bij alle verwachtingen, kunnen speculanten met hun honderden miljarden aan Carry Trades (een alom in zwang zijnde investeringsconstructie om het verschil tussen rentepercentages te bespelen, liefst met een forse hefboom), niet meer automatisch rekenen op welwillende Centrale Bankiers. Zelfs FED president Yellen waarschuwde voor het gokken met rommelobligaties (‘junk bonds’). Donkere wolken pakken zich samen. Er hangt storm in de lucht.
Een van de meest hardnekkige mythes is de ‘onderwaardering’ van de Chinese Renminbi (RMB). China heeft het als locomotief van de wereldeconomie al enige tijd laten afweten, ookal omdat de herbalancering naar meer binnenlandse consumptie en minder export in gang moest worden gezet. Dit leidt tot veel lagere groeicijfers. Maar een dure RMB in een wereldeconomie, die afkoelt, zou nu uiterst gevaarlijk zijn. De Chinese economie zou instorten. Ondanks de internationale politieke gevolgen, zal China daarom gedwongen zijn om de RMB zeker met 25% te laten devalueren, in navolging van de Japanse Yen. Zonder zijn toevlucht te nemen tot politiek geladen valuta-interventies, kan China een begin maken met een vrijer kapitaalverkeer. De eerste stappen zijn al gezet. Het waaien van deze wind alleen al, kan tijdelijk leiden tot een wereldwijde rente-stijging, naarmate het overschot op de Chinese lopende rekening (2% van het BNP), opeens verandert in een tekort.
De combinatie van een devaluatie van de RMB en een hoger rente-klimaat zou funest zijn voor de wereldeconomie, maar met name voor de kwetsbare Eurozone en de Opkomende Markten. Het zou een stormvloed van kapitaalstromen teweegbrengen in de richting van veilige havens, zoals de Dollar en de Amerikaanse Treasuries, waarvan de rendementen vervolgens nieuwe laagtepunten zouden bereiken (en hogere waarderingen). Maar het effect op de internationale effectenbeurzen laat zich raden!
DIEDERIK SCHMULL
25 Juli, 2014
WESTCLIFF-On-SEA, Essex, U.K.
